GS.TSKH Nguyễn Đình Đức là một trong những chuyên gia đầu ngành về lĩnh vực Vật liệu – Kết cấu Tiên tiến và Composite. Không chỉ nổi bật với các thành tựu nghiên cứu khoa học mang tầm quốc tế, Giáo sư còn được biết đến là người thầy đào tạo nguồn nhân tài cho đất nước. Suốt cuộc đời mình, ông đã dành trọn tâm huyết để phụng sự cho khoa học và nền giáo dục nước nhà.
GS.TSKH Nguyễn Đình Đức – Chủ nhiệm Khoa Công nghệ xây dựng – giao thông
Nhà khoa học của những nghiên cứu tiên phong
Không chỉ là người tiên phong trong lĩnh vực vật liệu mới ở Việt Nam, GS.TSKH Nguyễn Đình Đức – Chủ nhiệm Khoa Công nghệ xây dựng – giao thông còn luôn đưa nghiên cứu của mình hội nhập quốc tế. Đến nay, Giáo sư Nguyễn Đình Đức đã công bố 400 bài báo, công trình khoa học, trong số đó có hơn 220 bài trên các tạp chí quốc tế ISI.
Chỉ riêng trong giai đoạn 5 năm 2020-2025, Giáo sư Nguyễn Đình Đức là tác giả của 86 bài đăng trên các tạp chí ISI uy tín và 100% đều thuộc nhóm Q1, Q2, đặc biệt có 17 bài (chiếm 19,7% công bố quốc tế) trong nhóm các tạp chí ISI top 5% thế giới.
Giáo sư Nguyễn Đình Đức cũng đã có bằng sáng chế về vật liệu composite 3 pha được gia cường bởi sợi thủy tinh và các hạt nano, được ứng dụng thành công tại Việt Nam. Không chỉ nghiên cứu cơ bản và ứng dụng, gần đây nhất Giáo sư Nguyễn Đình Đức và nhóm nghiên cứu đang tiếp tục tiên phong ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong các bài toán kỹ thuật. Nổi bật trong hành trình khoa học của Giáo sư là tập trung nghiên cứu về các vật liệu mới trên thế giới hiện nay như vật liệu composite nano cácbon siêu bền nhiệt được ứng dụng trong an ninh quốc phòng; vật liệu composite polymer nhiều pha, ứng dụng trong công nghệ đóng tàu và các sản phẩm dân dụng; vật liệu và kết cấu tiên tiến như FGM, auxetic, pentagraphin và các vật liệu thông minh, có cơ lý tính biến đổi, độ bền cao, chịu nhiệt độ cao, cách điện, cách nhiệt, ứng dụng trong các ngành công nghiệp, năng lượng, lưu trữ thông tin, chip vi mạch và bán dẫn. Đây đều là những hướng nghiên cứu tiên tiến, hiện đại trên thế giới hiện nay. Trên cơ sở đó, ông đã xây dựng Phòng thí nghiệm vật liệu và kết cấu tiên tiến để vừa nghiên cứu, vừa đào tạo nhân tài cho đất nước. Từ đó đã hình thành nên trường phái khoa học về vật liệu và kết cấu tiên tiến ở Đại học Quốc gia Hà Nội và ở Việt Nam do Giáo sư Nguyễn Đình Đức đứng đầu và rất có uy tín, được biết đến rộng rãi ở trong và ngoài nước, có quan hệ hợp tác bình đẳng, ngang tầm với các phòng thí nghiệm và các nhà khoa học có uy tín trong các trường đại học hàng đầu của Mỹ, Nga, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Vương quốc Anh, Đức, Úc, Canada,… Những hướng nghiên cứu hiện đại này là minh chứng rõ nét cho sự hội nhập với trình độ quốc tế và tính ứng dụng và giá trị thực tiễn cao của các công trình khoa học do Giáo sư chủ trì.
Đó chính là những lý do Giáo sư Nguyễn Đình Đức được mời làm thành viên của Hội đồng biên tập của nhiều tạp chí quốc tế có uy tín như Aerospace Science and Technology (SCI journal, nhà xuất bản Elsevier), Journal of Mechanical Engineering Science (SCI journal, nhà xuất bản SAGE), Journal of Applied Mathematics and Mechanics – Zeitschrift für Angewandte Mathematik und Mechanik, ZAMM (SCI journal, nhà xuất bản Wiley), Journal of Acta Mechanica (SCI journal, nhà xuất bản Springer),.. và đã được mời báo cáo tại phiên toàn thể của nhiều hội nghị quốc tế lớn trên thế giới. Là trưởng nhóm nghiên cứu mạnh về vật liệu và kết cấu tiên tiến của ĐHQGHN – phòng thí nghiệm do Giáo sư Đức sáng lập trở thành nơi hội tụ và ươm mầm các ý tưởng sáng tạo của nhiều thế hệ nghiên cứu trẻ.
Người thầy đào tạo, kiến tạo cho nhiều thế hệ tài năng trẻ vươn tầm quốc tế
Không chỉ nổi bật trong nghiên cứu, GS.TSKH Nguyễn Đình Đức còn là một nhà giáo mẫu mực – người thầy âm thầm chắp cánh cho ước mơ của bao thế hệ sinh viên. Những bài giảng của Giáo sư không chỉ truyền đạt kiến thức, mà còn khơi dậy niềm say mê nghiên cứu, tinh thần vượt khó và khát vọng chinh phục tri thức. Với thầy, giảng dạy không đơn thuần là truyền thụ kiến thức, mà là khơi mở tầm nhìn, hun đúc bản lĩnh khoa học và nhân cách người học.
Nhiều học trò của Giáo sư đã thành công trong sự nghiệp, trở thành lãnh đạo các viện nghiên cứu, chủ nhiệm các bộ môn ở các trường đại học lớn. Hai học trò của ông đã được nhận giải thưởng Nguyễn Văn Đạo – giải thưởng danh giá nhất của ngành Cơ học Việt Nam, một học trò của ông đã được Forbes Việt Nam vinh danh. Đặc biệt, không ít sinh viên do thầy trực tiếp hướng dẫn đã giành giải nhất nghiên cứu khoa học cấp trường, cấp ĐHQGHN, cấp Bộ và được chuyển tiếp nghiên cứu sinh ngay sau tốt nghiệp. Đó là những cái tên như Hoàng Văn Tùng, Vũ Thị Thùy Anh, Trần Quốc Quân, Phạm Hồng Công, Phạm Đình Nguyện, Phạm Toàn Thắng, Trịnh Đức Trường, Vũ Đình Quang, Nguyễn Đình Khoa,… – những hạt giống đỏ trong hành trình bồi dưỡng nhân tài cho đất nước.
Chỉ riêng giai đoạn 2020 – 2025, 9 nghiên cứu sinh của ông đã bảo vệ thành công xuất sắc luận án và nhận bằng tiến sĩ. Giáo sư Nguyễn Đình Đức cũng kiến tạo và dìu dắt nhiều học trò trưởng thành và làm việc ở những công ty hàng đầu thế giới, điển hình như TS. Trịnh Đức Trường, từ một sinh viên tốt nghiệp đại học ở tỉnh lẻ, trong quá trình học sau đại học, được ông dìu dắt đã đam mê khoa học, không chỉ có bài đăng trên tạp chí quốc tế, bảo vệ thành công luận văn thạc sỹ trong nước, mà đã giành được học bổng và bảo vệ xuất sắc luận án tiến sỹ tại Nhật Bản, hiện nay đang làm việc ở Công ty Micron – Công ty hàng đầu về chip bán dẫn của Hoa Kỳ; Vũ Đình Quang đã bảo vệ thành công luận án tiến sỹ tại Ireland; Phạm Toàn Thắng đã bảo vệ thành công luận án tiến sỹ tại Hàn Quốc;…
Bên cạnh đó, nhiều tiến sỹ trẻ không chỉ ở Trường Đại học Công nghệ, mà còn từ nhiều nơi khác như Trường Đại học Khoa học tự nhiên, Trường Quốc tế, Trường Đại học Việt Nhật, Học Viện Kỹ thuật Quân sự, Trường Đại học Giao thông vận tải, Trường Đại học Xây dựng, Đại học Bách Khoa Hà Nội,… cùng tham gia nhóm nghiên cứu và được ông dìu dắt về học thuật. Trên cơ sở đó, những kiến thức, kinh nghiệm nghiên cứu khoa học luôn được cập nhật mới nhất, lan tỏa và mang lại hiệu quả cao.
Trong giai đoạn 2020 – 2025, GS.TSKH Nguyễn Đình Đức đã xuất bản 02 đầu sách chuyên khảo, giáo trình bằng tiếng Việt và Anh – góp phần xây dựng nền tảng lý thuyết vững chắc cho ngành kỹ thuật vật liệu và cơ học tiên tiến tại Việt Nam.
Một đời cống hiến cho tri thức và sự nghiệp đào tạo
Trải qua hơn 40 năm hoạt động trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học và quản lý giáo dục, dù ở bất cứ cương vị công tác nào – vai trò nhà giáo, nhà khoa học hay nhà quản lý, Giáo sư Nguyễn Đình Đức không ngừng đóng góp vào sự phát triển của ĐHQGHN qua nhiều vị trí quản lý quan trọng: Trưởng ban Khoa học Công nghệ, Trưởng ban Đào tạo, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ, Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH Công nghệ và hiện là Chủ nhiệm Khoa Công nghệ xây dựng – giao thông. Từ năm 2020 – 2025, Giáo sư cũng đã và đang chủ trì 12 đề tài nghiên cứu các cấp – trong đó có 2 đề tài cấp Nhà nước, 2 đề tài nghiên cứu cơ bản của Quỹ Nafosted và 4 đề tài cấp Bộ.
Dù ở bất cứ cương vị công tác nào – vai trò nhà giáo, nhà khoa học hay nhà quản lý, Giáo sư Nguyễn Đình Đức không ngừng đóng góp vào sự phát triển của ĐHQGHN nói chung và Trường ĐH Công nghệ nói riêng
Trong giai đoạn 5 năm 2020 – 2025, Giáo sư Nguyễn Đình Đức liên tục được công nhận 5 năm liền là chiến sỹ thi đua cấp cơ sở, 1 lần chiến sỹ thi đua cấp ĐHQGHN và 2 lần Chiến sỹ thi đua cấp Bộ Giáo dục và Đào tạo; đã vinh dự được nhận 9 Bằng khen của Giám đốc ĐHQGHN vì thành tích xuất sắc trong các mặt công tác, 3 Bằng khen của Bộ trưởng Bộ giáo dục và Đào tạo, 1 Bằng khen của Liên hiệp Hội Khoa học kỹ thuật Việt Nam, 1 Bằng khen của Công đoàn ngành Giáo dục Việt Nam.
Năm 2022, Giáo sư Nguyễn Đình Đức vinh dự là một trong ba giáo sư của ĐHQGHN, cùng với Giáo sư, Nhà giáo nhân dân Mai Trọng Nhuận – nguyên Giám đốc ĐHQGHN và Giáo sư Lê Ngọc Thành, Thầy thuốc nhân dân – Hiệu trưởng Trường Đại học Y dược, ĐHQGHN được Bộ Giáo dục và Đào tạo công nhận và tôn vinh là nhà giáo tiêu biểu trong 40 năm sự nghiệp giáo dục (1982 – 2022). Cũng trong năm này, ông đã vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng II vì những đóng góp xuất sắc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trong 6 năm liên tiếp từ 2019 – 2024, GS.TSKH Nguyễn Đình Đức đã vinh dự được tạp chí PLoS Biology của Hoa Kỳ công bố lọt vào danh sách 10,000 nhà khoa học có trích dẫn ảnh hưởng nhất thế giới, và lọt vào nhóm 100 nhà khoa học có ảnh hưởng nhất thế giới trong lĩnh vực Engineering – xếp hạng 74 thế giới trong năm 2024. Cũng trong năm 2024, Giáo sư Nguyễn Đình Đức được tôn vinh là trí thức KHCN Việt Nam tiêu biểu và được chọn là một trong những nhân sỹ trí thức tiêu biểu nhất của đất nước được vinh dự tham gia Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Từ ngôi làng nhỏ Lai Xá của huyện Hoài Đức – Hà Nội, nơi từng được mệnh danh là “miền đất học”, trải qua những năm tháng gian khổ khó khăn từ lớp chuyên toán Khóa 1 của tỉnh Hoàng Liên Sơn – nơi địa đầu Tổ quốc, GS.TSKH Nguyễn Đình Đức đã nỗ lực không ngừng nghỉ, vươn mình trở thành một trong những nhà khoa học đầu ngành của đất nước. Từ giảng đường đến phòng thí nghiệm, từ trong nước đến quốc tế, Giáo sư luôn là người truyền lửa, dẫn đường cho các thế hệ kế cận, đóng góp bền bỉ cho sự phát triển của nền khoa học và giáo dục Việt Nam.
(UET-News)
Bài viết báo chí:
Báo Giáo dục thời đại: Nhà khoa học hàng đầu Việt Nam, người thầy ươm mầm cho những tài năng trẻ
